Σε πανηγυρική ατμόσφαιρα η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας και η προσφυγική Ενορία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αγρινίου υποδέχθηκαν το παλλάδιο του Ποντιακού Ελληνισμού, την Ιερά και Θαυματουργό Εικόνα της Παναγίας Σουμελά από το ομώνυμο Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, το απόγευμα της Παρασκευής 16 Μαΐου 2025.

Της επίσημης υποδοχής, που πραγματοποιήθηκε στα προπύλαια του Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αγρινίου προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός, επικεφαλής του Ιερού Κλήρου, εκπροσώπων των τοπικών αρχών, αντιπροσωπειών των πολιτιστικών συλλόγων της περιοχής και του χριστεπωνύμου λαού.

Ακολούθως τελέσθηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιώτατου Ποιμενάρχου μας κ. Δαμασκηνού.
Το Ιερό Θησαύρισμα μετέφερε, ως εκπρόσωπος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως, Αρχιμ. Αθηναγόρας Μπίρδας, επικεφαλής πολυμελούς αντιπροσωπείας του Ιερού Προσκυνήματος.

Η Ιστορία της Ιεράς και Θαυματουργού Εικόνος της Παναγίας Σουμελά που υποδέχεται το Αγρίνιο

Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, σύμφωνα με την παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, είναι έργο του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά. Το όνομα Σουμελά ετυμολογείται από το όρος Μελά και το ποντιακό ιδίωμα «σού», που σημαίνει «εις το» ή «εις του», και έγινε Σουμελά: «εις του Μελά». Μετά τον θάνατό του, βρίσκεται για ένα διάστημα στην Αθήνα και από τα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα τη συναντούμε στο όρος Μελά, σε απόσταση 46 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα του Ευξείνου Πόντου, την Τραπεζούντα.

Το 386 μ.Χ., με βαθιά πίστη και απόλυτη εμπιστοσύνη στο πρόσωπό της, οι Αθηναίοι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος ιδρύουν το μοναστήρι της, όπου έως τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Ανατολής έζησαν εκατοντάδες μοναχοί και ασκητές. Άξιο θαυμασμού είναι το μεγάλο πνευματικό, εθνικό και κοινωνικό έργο της Σουμελιώτισσας, ιδιαίτερα μετά την πτώση της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας. Γίνεται το σύμβολο και η ελπίδα των Ελληνοποντίων, που καταφεύγουν στην προστασία της και βρίσκουν παρηγοριά και ασφάλεια. Κάτω από την προστασία της, οι υπόδουλοι Έλληνες βρίσκουν τη δύναμη να αγωνιστούν ενάντια στις τουρκικές διώξεις, στα βασανιστήρια, στους εξισλαμισμούς και, κατά τα τελευταία χρόνια πριν από την ανταλλαγή, να σηκώσουν τον βαρύ σταυρό της εξόντωσης από τη σχεδιασμένη από το επίσημο τουρκικό κράτος σατανική τακτική της γενοκτονίας, όπου θυσιάστηκαν 350.000 Έλληνες του Πόντου.

Μέσα στο βαρύ κλίμα της τυραννίας, γίνεται κέντρο γραμμάτων και παιδείας, εκπαιδεύοντας ιερείς και δασκάλους, δρώντας ανασταλτικά στον οδοστρωτήρα του εκτουρκισμού και στην απώλεια της εθνικής ταυτότητας και συνείδησης, αναπτερώνοντας το ηθικό των Ελλήνων με την ιδέα της εθνικής ανεξαρτησίας και της θρησκευτικής ελευθερίας. Ήρθαν όμως και τραγικές μέρες, που τίποτε δεν μπορούσε να ματαιώσει τον ξεριζωμό, ο οποίος επιβλήθηκε με τη Συνθήκη της Λοζάνης. Κανέναν από τους τότε ισχυρούς της γης δεν συγκίνησε ο θρήνος, τα μαρτύρια και το ξεσπίτωμα ενός λαού που υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τις προγονικές του εστίες, θύμα μιας ανίερης εμπορικής ανταλλαγής.

Με τον ξεριζωμό, το εικόνισμα της Παναγίας θάφτηκε από τους τελευταίους μοναχούς στα αγιασμένα χώματά της. Δέκα χρόνια θαμμένη χωρίς προσκυνητές, περίμενε την απελευθέρωσή της. Η απεριόριστη αγάπη των ξεριζωμένων για τη Σουμελιώτισσα, η αθεράπευτη νοσταλγία τους για τις αξέχαστες πατρίδες, θεριεύει την ελπίδα της απελευθέρωσής της, που πρόβαλε σαν ένα επιτακτικό καθήκον στον νου και τη συνείδηση δύο εκλεκτών τέκνων του Πόντου: του Μητροπολίτη Ξάνθης Πολύκαρπου Ψωμιάδη και του υπουργού Λεωνίδα Ιασωνίδη, οι οποίοι ζήτησαν τη μεσολάβηση του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου για την απελευθέρωση της εικόνας.

Μετά την έγκριση του αιτήματος από τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού, πήγε στον Πόντο ο αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος, από τους τελευταίους μοναχούς της Μονής, και ύστερα από αγωνιώδεις προσπάθειες βρήκε την εικόνα, τον πολύτιμο σταυρό με το Τίμιο Ξύλο που είχε δωρίσει στο μοναστήρι ο Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας Εμμανουήλ Γ΄ ο Μέγας Κομνηνός, και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του οσίου Χριστοφόρου, που είχαν ενταφιαστεί μαζί με την εικόνα. Τα μετέφερε στην Αθήνα και τα παρέδωσε στον Μητροπολίτη Τραπεζούντας και κατοπινό Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρύσανθο Φιλιππίδη, ο οποίος τα εναπόθεσε προσωρινά στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών.

Από εδώ και ύστερα, μια άλλη ιστορία γράφεται στον ελλαδικό χώρο.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Εορταστικών και λατρευτικών εκδηλώσεων 
επί τη ελεύσει της Ιεράς και Θαυματουργού Εικόνος της Παναγίας Σουμελά
 εκ του ομωνύμου Πανελληνίου Ιερού Προσκυνήματος της
 Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16 ΜΑΪΟΥ 2025
19:00 Υποδοχή της Ιεράς Εικόνος της Παναγίας Σουμελά στα προπύλαια του Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αγρινίου, υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού, του ευλαβούς Κλήρου και του φιλοχρίστου Λαού.
19:15 Δοξολογία και Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.
21:00 Μικρόν Απόδειπνον.

ΣΑΒΒΑΤΟΝ 17 ΜΑΪΟΥ 2025
07:00 Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
12:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
18:30 Αναστάσιμος Εσπερινός.
21:00 Μικρόν Απόδειπνον.

ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΜΑΪΟΥ 2025
07:00 Αναστάσιμος Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
12:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
18:30 Εσπερινός.
19:00 Ιερόν Ευχέλαιον.
21:00 Μικρόν Απόδειπνον.

ΔΕΥΤΕΡΑ 19 ΜΑΪΟΥ 2025
07:00 Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
12:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
18:30 Εσπερινός.
21:00 Μικρόν Απόδειπνον.

ΤΡΙΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2025
07:00 Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
12:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
19:00 Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ Αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος.

ΤΕΤΑΡΤΗ 21 ΜΑΪΟΥ 2025
07:00 Εόρτιος Όρθρος και Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.
12:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
19:00 Μεθέορτος Πανηγυρικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού, και Λιτάνευσις των Ιερών Εικόνων Παναγίας Σουμελά και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

ΠΕΜΠΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2025
09:00 Ιερά Παράκλησις εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
10:00 Αναχώρησις της Ιεράς Εικόνος.

Ο Ιερός Ναός θα παραμένει καθημερινά ανοικτός από τις 07:00 έως τις 22:00.