forest1

Τα δάση είναι δικά μας

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας, που κάθε χρόνο τιμάται με τον ερχομό της Άνοιξης, στις 21 Μαρτίου, το «Αγροτοδικείο» επαναφέρει την πρότασή του για βιώσιμη διαχείριση των δασών, που είναι πλέον ανάγκη «να βγουν απ’ τη γυάλα», όπως χαρακτηριστικά έχουμε σημειώσει αλλεπάλληλες φορές. Μιλάμε για κοινωνική καινοτομία σε «ζωντανά δάση», έτσι όπως γίνεται σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, όπου Επιχειρησιακές Ομάδες βρίσκουν τρόπους για να διαδώσουν λύσεις και βέλτιστες πρακτικές για ενεργή διαχείριση των δασών, με πολλαπλά οφέλη για τις αγροτικές περιοχές. Πρόκειται για μια νέα τάση στην Ευρώπη, όπου οι λεγόμενες Επιχειρησιακές Ομάδες αναλαμβάνουν να φέρουν τους ανθρώπους κοντά, για να βελτιώσουν την κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική απόδοση των δασών. Τα δάση είναι πολύπλοκα οικοσυστήματα, δύσκολα στη διαχείρισή τους και, ειδικά στην Ελλάδα, αποτελούν «απαγορευμένη ζώνη», σε μια κακώς εννοούμενη λογική προστασίας τους, η οποία και έχει παταγωδώς αποτύχει. Όχι πολλά χρόνια πριν, όταν οι τοπικές παραδασόβιες κοινωνίες είχαν συνδέσει την οικονομικής τους ύπαρξη με το ίδιο το δάσος, ήταν αυτοί οι πολίτες οι καλύτεροι διαχειριστές και φύλακες του δάσους.

Κατά την άποψη της στήλης, τα δάση μας θα πρέπει να γίνουν ζωντανό και ενεργό κύτταρο της κοινωνίας και να συμβάλουν στην απασχόληση, στην αγροτική διαβίωση και στην ανάκαμψη των ίδιων των τοπικών κοινωνιών, που αυτές θα φροντίσουν για την απαραίτητη προστασία και πρόληψη των δασικών πυρκαγιών. Καινοτόμες τεχνικές λύσεις και ορθές πρακτικές για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια, υποστηριζόμενες, για παράδειγμα, από τα προγράμματα στρατηγικής της ΕΕ για τα δάση, το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και την αγροτική ανάπτυξη. Ωστόσο, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που περιορίζουν την υιοθέτηση αυτών των καινοτόμων λύσεων, όπως το ευρύ φάσμα τύπων δασών, προφίλ ιδιοκτητών και μοντέλα ιδιοκτησίας και επίσης η διαφορετική δομή των περιφερειακών δασικών τομέων. Επομένως, η εξεύρεση τρόπων διάδοσης αυτών των λύσεων και των βέλτιστων πρακτικών είναι πρόκληση για τη χώρα μας. Η οποία δεν έχει παρά να αντιγράψει το μοντέλο που αναπτύσσεται στην Ευρώπη και να αξιοποιήσει τα προγράμματα που πριν αναφέραμε.
Να εξετάσει εργαλεία και συστήματα, όπως ανταλλαγή γνώσεων, συνεργασία, εκπαίδευση, κατάρτιση και συμβουλές για την υποστήριξη της βιώσιμης διαχείρισης των δασών. Η απελευθέρωση του κοινωνικοοικονομικού και περιβαλλοντικού δυναμικού των δασών για τις αγροτικές περιοχές είναι μια τεράστια δύναμη, που περιμένει να ενεργοποιηθεί.

Σε ότι αφορά την Αιτωλοακαρνανία, εκτιμούμε ότι οι συνθήκες είναι τέτοιες που ευνοούν την ανάπτυξη ευρύτατου πεδίου, καθιστώντας την περιοχή πρωτοπόρα στη σύγχρονη, βιώσιμη και αειφορική διαχείριση των δασών μας, ακόμη και εκείνων (ή πολύ περισσότερο εκείνων) που θεωρούνται και είναι «μνημεία της φύσης» ή έχουν τεράστια οικολογική και ιστορική ακόμη αξία.

Τέλος, για το δασύλλιο του Αγίου Χριστοφόρου, που στις συνθήκες της πανδημίας αποδείχθηκε ιδανική διέξοδος για τους κατοίκους της πόλης, θα υπενθυμίσουμε μόνο την «αραχνιασμένη» μελέτη, που υποτίθεται ότι πολλά χρόνια πριν θα χρηματοδοτούταν απ’ το πρόγραμμα «Αξέξ. Μπαλτατζής» (…αλλά δεν είχε ποτέ υπογραφεί η προγραμματική σύμβαση με το υπουργείο!!!), επαναφέροντας την πρόταση για ήπια ανάδειξη του περιαστικού μας δάσους. Με σεβασμό στο κοινό αίσθημα των πολιτών για το δασύλλιο του Αγίου Χριστοφόρου, με γνώμονα πάντα την καλύτερη δυνατή προστασία του και με ήπιες παρεμβάσεις που δεν θα αλλοιώνουν στο ελάχιστο τη φυσιογνωμία του, η πόλη οφείλει να αναζητήσει λύσεις στην κατεύθυνση της ενσωμάτωσης στην ίδια την καθημερινότητά της αυτού που η φύση της δώρισε.

Ένωση Αγρινίου