Με λαμπρότητα εορτάσθηκε η μνήμη του Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως του θαυματουργού, στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας.

Την παραμονή της εορτής, Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2025, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός μετέβη στον Κάμπο Αμπελακίου, της Αρχιερατικής Περιφέρειας Αμφιλοχίας και χοροστάτησε στην ακολουθία του πανηγυρικού Εσπερινού, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νεκταρίου.
Μεταξύ των πιστών που συμμετείχαν στην ακολουθία ήταν ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Κώστας Καραγκούνης και ο Δήμαρχος Αμφιλοχίας κ. Αθανάσιος Τορουνίδης.

Το πρωί της Κυριακής 9 Νοεμβρίου 2025 ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Δαμασκηνός μετέβη στο Αιτωλικό, όπου στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό του Αγίου Νεκταρίου χοροστάτησε στην Ακολουθία του Όρθρου και προεξήρχε στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία.

Κηρύσσοντας τον θείο λόγο, συνέχισε την ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας που πραγματοποιεί στα εφετινά κυριακάτικα κηρύγματά του και ανέλυσε τα αντίφωνα, που ακολουθούν την μεγάλη συναπτή.

Ανέφερε τα εξής: «Στο σημερινό Ευαγγέλιο ακούσαμε για ένα από τα πιο γνωστά και συγκινητικά θαύματα του Κυρίου μας, καθώς αφορά ένα κοριτσάκι δώδεκα χρονών, το οποίο κείτοταν νεκρό μπροστά στον συντετριμμένο του πατέρα, τον Ιάειρο. Η συγκεκριμένη περικοπή από το Ευαγγέλιο του Λουκά είναι μοναδική, καθώς, από την στιγμή της ικεσίας του πατέρα προς τον Χριστό μέχρι την ανάσταση της κορούλας του, παρεμβάλλεται ένα δεύτερο θαύμα που αφορά μια γυναίκα με διαρκή και ακατάσχετη αιμορραγία, από την οποία ταλαιπωρούταν και αυτή επί 12 έτη, όσα και τα χρόνια της νεκρής κόρης.
Αυτό το εμβόλιμο θαύμα είναι πολύ χαρακτηριστικό στην εξέλιξή του. Η δυστυχισμένη αυτή γυναίκα συμπεριφέρθηκε όπως ο κάθε πιστός σε όλες τις θρησκείες πριν τον Χριστό. Γνωρίζουμε με πόση ελπίδα οι άνθρωποι όλων των θρησκειών μέχρι και σήμερα, αγγίζουν ένα ιερό αντικείμενο με την προσδοκία να αποκατασταθεί η υγεία τους. Έτσι έκανε και εκείνη: Άγγιξε την άκρη του ιματίου του Χριστού και, όντως, το θαύμα έγινε.

Το περιστατικό θα μπορούσε να ολοκληρωθεί ακριβώς στο σημείο αυτό, ο Χριστός όμως του δίνει συνέχεια. Δεν ενεργεί ως ένας παντοδύναμος και απρόσιτος θεός της ειδωλολατρίας, αλλά αναζητά το πρόσωπο που μόλις γιατρεύτηκε. Δεν αρκεί στον Χριστό η διενέργεια του θαύματος, αλλά η επαφή και ο διάλογος με την ίδια την αιμορροούσα. Δεν Του αρκεί να υπάρχει στην ζωή μας μόνον ως θαυματουργός αλλά και ως ο φίλος, ως αδελφός και ως πατέρας. Γι’ αυτό αποκαλεί τη γυναίκα αυτή «κόρη» Του και την αποχαιρετά με την γλυκύτητα ενός πατέρα, λέγοντάς της: «Πήγαινε στο καλό».

Ο διάλογος ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο, αυτή η σχέση μακριά από το συναίσθημα του φόβου και της ενοχής, της αυστηρότητος και της καταδίκης, που συχνά την συναντάμε ακόμα και σε περιγραφές της Παλαιάς Διαθήκης, αποτελεί την πεμπτουσία της χριστιανικής πίστεώς μας. Η Εκκλησία είναι «χώρος» ενός μεγάλου «μαζί»: Ο άνθρωπος μαζί με τον Θεό, όλοι οι άνθρωποι μαζί ενωμένοι. Το χαρακτηριστικό αυτό δεν ήταν δυνατόν να λείψει και από τον τρόπο, με τον οποίο οι Χριστιανοί, από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ιστορίας της Εκκλησίας, επέλεξαν να λατρεύουν τον Θεό με ακολουθίες και προσευχές, συμμετέχοντας όλοι μαζί, είτε ψάλλοντας, είτε απαντώντας στις ευχές του ιερέα με λέξεις ή φράσεις, όπως το «Αμήν», το «Αλληλούια» ή το «Δόξα τω Θεώ».

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια, στις εκκλησιαστικές κοινότητες, οι πιστοί Χριστιανοί χωρίζονταν σε δύο ομάδες και υμνούσαν τον Θεό αντιφωνικά. Η αντιφωνία είναι ένας μουσικός διάλογος, κατά τον οποίον, δύο ομάδες, είτε απαντούν η μία στην άλλη με τρόπο μουσικό, είτε ψάλλουν εναλλάξ στίχους ή μουσικές φράσεις. Κατά την παράδοση, αυτό τον τρόπο ψαλμωδίας εισήγαγε στην Εκκλησία ο άγιος Ιγνάτιος Αντιοχείας. Είναι βέβαιο πως στην αρχή, όλοι οι πιστοί, οργανωμένοι σε δύο ομάδες, έψελναν η μία ομάδα απαντώντας στην άλλη, υπό την καθοδήγηση, των χειρονόμων, κάτι σαν τους σημερινούς μαέστρους, οι οποίοι κρατούσαν τον ρυθμό και καθοδηγούσαν την φωνή του λαού με τις κινήσεις των χεριών τους. Στην συνέχεια, οι δύο ομάδες εξελίχθηκαν σε δύο χορούς ψαλτών, ενώ ο επί κεφαλής της καθεμιάς ονομάστηκε «χοράρχης».
Στην Θεία Λειτουργία, αμέσως μετά τα ειρηνικά, ο ιερέας ζητά το έλεος του Θεού για όσους παρευρίσκονται στο μυστήριο και δοξάζει τον Θεό: «Δέσποτα, κατά την ευσπλαχνίαν σου, επίβλεψον εφ’ ημάς».
Αμέσως, οι δύο χοροί των ψαλτών, αντιφωνικά, ψάλλουν το πρώτο αντίφωνο, το οποίο επικαλείται τη μεσιτεία της Θεοτόκου: «Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου Σώτερ σώσον ημάς». Ζητούμε από την Παναγία μας να μεσιτεύσει προς τον Υιό της και Θεό μας για τη σωτηρία μας.
Έπειτα μετά την τρίτη επανάληψη του αντιφώνου αυτού, πάλι ο ιερέας αναπέμπει δέηση προς τον Κύριο για την ευλογία Του και τελειώνει με την υπέροχη φράση: «Μη εγκαταλείπεις ημάς, τους ελπίζοντας επί Σε».
Μετά, ακολουθεί το δεύτερο αντίφωνο: «Πρεσβείαις των αγίων σου, σώσον ημάς Κύριε». Αφού ζητήσαμε την μεσιτεία της Παναγίας, ζητούμε τώρα την μεσιτεία των αγίων.
Αυτό το δεύτερο αντίφωνο έχει με τον καιρό εξαλειφθεί από την Λειτουργία, ψάλλεται όμως ακόμη στις ακολουθίες του Αγίου Όρους.
Ακολουθεί το τρίτο αντίφωνο: «Σώσον ημάς Υιέ Θεού, ο εν αγίοις θαυμαστός, ψάλλοντάς Σοι αλληλούια».
Όλοι μαζί θυμόμαστε την αγάπη και τον θαυμασμό που έτρεφαν οι άγιοι της Εκκλησίας μας προς το πρόσωπο του Κυρίου και ευχόμαστε να αποκτήσουμε την δική τους πίστη και ευλάβεια.
Πριν τα αντίφωνα, ο χορός των ιεροψαλτών ψάλλει μικρούς στίχους από το Ψαλτήρι, το τόσο κατανυκτικό βιβλίο, κυρίως του Βασιλέα και Προφήτη Δαυίδ. Υπάρχει λόγος που συμβαίνει αυτό, όπως μας τον παρουσιάζει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας:
Τα αντίφωνα μας αγιάζουν και μας προπαρασκευάζουν για το μυστήριο που θα ακολουθήσει. Ταυτόχρονα συμβολίζουν τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του Χριστού στη γη όταν ήταν βέβαια παρών αλλά δεν φαινόταν στους πολλούς, όταν ήταν ήδη στον κόσμο αλλά ο κόσμος δεν Τον γνώριζε. Συμβολίζουν και την περίοδο που κήρυττε ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Οι στίχοι του Προφήτη Δαυίδ μας θυμίζουν τον καιρό που ο κόσμος άκουγε τα λόγια των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, μέχρις ότου δεν χρειάζονταν, γιατί, με την ενσάρκωση του Λόγου του Θεού, αποκαλύφθηκε σ’ εμάς η εκπλήρωση των προφητειών τους.

Ο μουσικός διάλογος, όπως εμφανίζεται στα αντίφωνα κατά την ώρα της Θείας Λειτουργίας, αποτελεί για εμάς μία πρόσκληση διαλόγου με τον Θεό και τους αδελφούς μας. Η μουσική της Θείας Λειτουργίας – όπως λέει και ο Ιερός Χρυσόστομος – δίνει φτερά στην ψυχή μας ώστε να ανέβει προς τον Θεό. Την ώρα όμως που ψάλλουμε όλοι μαζί, συνδεόμαστε πνευματικά με τον διπλανό μας, με όλους, όσοι παρευρίσκονται εκείνη την ώρα στον Ιερό Ναό, με όλους τους Χριστιανούς αδελφούς μας απανταχού της γης, οι οποίοι ψάλλουν μαζί μας σε μία μυστηριακή ένωση. Η συμμετοχή με τον νου αλλά και με την φωνή μας στην Θεία Λειτουργία μας μεταμορφώνει, μας αποκόπτει από τις έννοιες αυτού του κόσμου και μας οδηγεί αμέριμνους στην συνάντηση με τον Εσταυρωμένο, ο Οποίος, σε λίγη ώρα, θα μας προσφέρει το Σώμα και το Αίμα Του.

Αυτή η πνευματική ατμόσφαιρα ας ευχηθούμε να μας ακολουθεί στην καθημερινότητά μας και ολόκληρη η ζωή μας, με τον λόγο και τις πράξεις μας, να αποτελεί μια διαρκή Θεία Ευχαριστία για τα πλούσια ελέη που αποστέλλει κάθε στιγμή ο επουράνιος Πατέρας προς εμάς και προς ολόκληρο τον κόσμο».

Το Σάββατο 8 και την Κυριακή 9 Νοεμβρίου, εορτή του αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως του Θαυματουργού, ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος προεξήρχε των εορταστικών ακολουθιών της Ενορίας Αγίου Νεκταρίου-Ζωοδόχου Πηγής στον Πλατανίτη Ναυπάκτου.

Το Σάββατο το απόγευμα, 8 Νοεμβρίου, ο Σεβασμιώτατος προεξήρχε του αναστάσιμου Εσπερινού πλαισιούμενος από τους Ιερείς: π. Θωμά Βαμβίνη, Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο, Αρχιμ. π. Πολύκαρπο Θεοφάνη, ιεροκήρυκα, π. Γεώργιο Παπαβαρνάβα, π. Κωνσταντίνο Βακάλογλου, Εφημέριο του Ι. Ναού και τον Διάκονο Παΐσιο Παρασκευά.

Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στον άγιο Νεκτάριο ως Διευθυντή και Καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ριζαρείου Σχολής, από την οποία αποφοίτησαν πολλοί μετέπειτα Μητροπολίτες, Κληρικοί, Θεολόγοι, Ακαδημαικοί ακόμη και Επιστήμονες και Πολιτικοί. Ο άγιος Νεκτάριος, εκτός από τα καθήκοντα της Διευθύνσεως, δίδασκε πέντε μαθήματα, δηλαδή Ποιμαντική, Ιερά Κατήχηση (Δογματική), Χριστιανική Ηθική, Ερμηνεία της Καινής Διαθήκης, και Λειτουργική. Το σημαντικό είναι ότι, όχι μόνον δίδασκε, αλλά συνέγραψε και βιβλία, και όλη αυτή η διδασκαλία ήταν επηρεασμένη από την Παράδοση της Εκκλησίας, την θεολογία των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων.

Έπειτα ανέφερε και απόψεις μαθητών του που περιέγραψαν το πως δίδασκε και ποιος ήταν ο ίδιος ως Καθηγητής. Όταν δίδασκε, ήταν εξαϋλωμένος και τα λόγια του εισέρχονταν στην καρδιά τους. Συνδεόταν στενά η αναλογία των μερών του σώματος με την γλυκύτητα της εκφράσεως. Από τους γαλανούς οφθαλμούς του διαχεόταν μια ακτινοβολία «όμοια με ανοιξιάτικο γλυκοχάραμα». Όπως ομολογείται, «ήτο ωραία βιβλική μορφή». Κατέληξε ότι τέτοιους δασκάλους-καθηγητές θέλουμε και προέτρεψε τους Χριστιανούς να διαβάσουν βιβλία του αγίου Νεκταρίου, για να μορφωθούν με την ζωή της Εκκλησίας. Διαβάζουμε και ακούμε πολλά κοσμικά, αλλά αγνοούμε την κατήχηση και την ζωή της Εκκλησίας που παρουσιάζεται από αγίους.

—

Το πρωΐ της Κυριακής, 9 Νοεμβρίου, ο Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στον αναστάσιμο Όρθρο και τέλεσε την θεία Λειτουργία με συλλειτουργούς τους: Αρχιμ. π. Πολύκαρπο Θεοφάνη, π. Κωνσταντίνο Βακάλογλου και τον Διάκονο π. Παΐσιο Παρασκευά και συμπροσευχόμενο τον πρώην Εφημέριο του Ι. Ναού, συνταξιούχο Ιερέα, π. Χαράλαμπο Λαουρδέκη. Ο Σεβασμιώτατος στο κήρυγμά του ανέλυσε την Ευαγγελική περικοπή, στην οποία γίνεται λόγος για δύο θαύματα που έκανε ο Χριστός, δηλαδή, την θεραπεία της αιμορροούσης γυναικός και την ανάσταση της θυγατρός του Ιαείρου. Είπε ότι τα θαύματα αυτά έγιναν από τον Χριστό για να τους διδάξη ότι είναι Θεός και ότι θα γίνη η μελλοντική ανάσταση των νεκρών κατά την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού.

Στην συνέχεια είπε ότι τα δύο αυτά θαύματα δείχνουν την φθαρτότητα και την θνητότητα, που είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας. Αυτά τα δύο κληρονομήσαμε από την αμαρτία των Προπατόρων, αλλά εκείνο που έχει σημασία είναι η ηδονή και η οδύνη που συνδέονται με το Προπατορικό αμάρτημα, αφού κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή από την παρακοή των Πρωτοπλάστων ήλθε η ηδονή και από αυτήν προήλθε η οδύνη-ο πόνος.

Έπειτα είπε ότι οι άγιοι, όπως ο άγιος Νεκτάριος, κληρονόμησαν την φθαρτότητα και την θνητότητα, αλλά με την Χάρη του Θεού και τον δικό τους αγώνα υπερέβησαν την ηδονή και την οδύνη, με την αγάπη προς τον Θεό, την υπακοή στις εντολές του Θεού και την υπομονή τους. Εκεί φαίνεται η αξία των αγίων και του αγίου Νεκταρίου. Κατέληξε ότι η Εκκλησία είναι πνευματικό θεραπευτήριο και αποβλέπει στην υπέρβαση της ηδονής και της οδύνης, που γίνεται με την κάθαρση της καρδιάς και στην υπέρβαση της λήθης και της άγνοιας, που γίνεται με τον φωτισμό του νού. Αυτό πρέπει να αναζητούμε στην Εκκλησία και στους αγίους.

Στο τέλος της θείας Λειτουργίας έδωσε ευχές σε όσους και όσες εορτάζουν και παρεκάλεσε τον άγιο Νεκτάριο και όλους τους συγχρόνους αγίους να πρεσβεύουν για την χώρα μας και κυρίως για την Κρήτη, που αυτές τις ημέρες διέρχεται μια δοκιμασία. Όμως, είπε, ότι η Κρήτη δεν εκφράζεται με αυτά τα τελευταία οδυνηρά γεγονότα, αλλά διαθέτει εκκλησιαστική παράδοση και ευλογημένους ανθρώπους. Ανέφερε ότι ο ίδιος γνώρισε, μεταξύ των άλλων, τρεις ευλογημένους ανθρώπους της Κρήτης, τον π. Αναστάσιο Κουδουμιανό, τον π. Θεόδωρο-Νείλο τον Αγιοφαραγγίτη και την Γερόντισσα Γαλακτία, που έζησαν στην Κρήτη και δημιούργησαν μια παράδοση που εμπνέει πολλούς. Δυστυχώς, όμως, τα σύγχρονα Μέσα Ενημέρωσης ασχολούνται μόνον με τις αρνητικές περιπτώσεις. Αλλά, είπε, ότι δεν είναι αυτή η Ορθόδοξη χώρα μας και η Κρήτη, παρά μόνον ένα μέρος που δεν ζη την Εκκλησιαστική ζωή.

Παρόντες ήταν: ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδος κ. Χρήστος Παΐσιος, ο Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Βασίλειος Γκίζας, ο εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος κ. Χαράλαμπος Καραδήμας και η Δημοτική Σύμβουλος κ. Μαρίνα Ρισβά-Πατακοπούλου. Προ του «Δι’ ευχών» ευλογήθηκαν εορταστικά κόλλυβα προς τιμήν του αγίου Νεκταρίου.