Με αφορμή την επικαιρότητα των τελευταίων ημερών θέλουμε να αποτυπώσουμε την πραγματικότητα, τις ελλείψεις που αποτέλεσαν τροχοπέδη, αλλά και να σκιαγραφήσουμε την επόμενη μέρα για το Μουσείο Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό.
Η διοίκηση και λειτουργία ενός Μουσείου, όπως το Κατράκειο, δεν είναι μια απλή υπόθεση, ούτε είναι από αυτές τις υποθέσεις που ένας ΔΗΜΟΣ μπορεί εύκολα με τις δομές του να υποστηρίξει. Και αυτό διότι προϋποθέτει εξειδικευμένες και επιστημονικές γνώσεις, μουσειολογικές και όχι μόνο.
Πρέπει όμως να γίνει γνωστό, ότι η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου του Κατρακείου καθορίζεται αυστηρά από το καταστατικό του και όχι κατά το δοκούν από την εκάστοτε δημοτική αρχή, γεγονός που σημαίνει ότι καταστατικά αποκλείονται άτομα και ενδεχόμενες στοχευμένες επιλογές που θα είχαν βαρύνοντα ρόλο στην προσπάθεια αναβάθμισής του.
Συγκεκριμένοι είναι και οι κανόνες λειτουργίας του, οι οποίοι λόγω του νομικού καθεστώτος που το διέπει είναι βραδείς και σε κάθε περίπτωση, με αυτές τις διαδικασίες η εδραίωσή του αναγκαστικά ακολουθεί τους ίδιους ρυθμούς. Π.χ. ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου δεν μπορεί να κάνει προσλήψεις όχι εξειδικευμένου αλλά ούτε καν απλού προσωπικού.
Και βέβαια πρέπει να καταγραφεί για ακόμη μια φορά ότι κατά την δημοτική θητεία μας η απουσία πλειοψηφίας απαγόρευε δυστυχώς κάθε σκέψη κρίσιμης μεταρρύθμισης και τομών που πρέπει, αναντίρρητα, να γίνουν.
Παρόλα αυτά και παρά την διετή και πλέον περίοδο των αποκλεισμών λόγω της πανδημίας έγιναν βήματα όχι τόσο βάσει των – συγκεκριμένων – δυνάμεών μας, αλλά εξαιτίας της άμεσης σχέσης μας με το Αιτωλικό. Όταν προέρχεσαι και αποτελείς κομμάτι του Αιτωλικού δεν μπορείς παρά να έχεις το Κατράκειο μέσα σου.
Έτσι λοιπόν ένας μεγάλος στόχος επετεύχθη, ήτοι η αύξηση της επισκεψιμότητας του Μουσείου κατά 200%!
Επιπρόσθετα προβήκαμε σε αρκετές παρεμβάσεις και επισκευές στις υποδομές, εξασφαλίσαμε το κονδύλι για την εκπόνηση μελέτης συντήρησης των έργων τέχνης του και υποβάλλαμε και πετύχαμε να εντάξουμε σε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα το έργο ψηφιοποίησης του Μουσείου.
Οι παρεμβολές στην διαδικασία και η ανάγκη να προστατεύσουμε με κάθε δυνατό τρόπο την ορθή διαχείριση των κονδυλίων του προγράμματος αυτού με ανάγκασαν να μην συναινέσω και να γνωρίσω στον Υπουργό τους λόγους αυτούς.
Είναι ευχής έργον ότι τους παρέπεμψε στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Δεν γνωρίζουμε για ποιο λόγο εκφράστηκε έκπληξη αρμοδίως, φρονούμε όμως ότι χρέος κάθε Δημάρχου και δημοτικής αρχής είναι κάθε απόφαση του να διέπεται από την νομιμότητα, την ορθολογικότητα και τον σεβασμό στο δημόσιο χρήμα και στις διαδικασίες που το προστατεύουν.
Είναι γεγονός ότι η ευθύνη όλων για την περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας του Κατράκειου είναι μεγάλη και το σίγουρο είναι πως δεν επιτυγχάνεται όταν καταργείται από αυτοτελές Νομικό Πρόσωπο και εντάσσεται στις ακόμη πιο βραδείες γραφειοκρατικές διαδικασίες ενός ΔΗΜΟΥ.
Καθίσταται επιτακτική η ανάγκη το Κατράκειο να απεγκλωβιστεί και να ενταχθεί σε νομικό καθέτως λειτουργίας κατά το πρότυπο άλλων επιτυχημένων μουσείων και αυτό πρέπει να απασχολήσει την Κεντρική Περιφερειακή και Τοπική διοίκηση ΑΜΕΣΑ. Γιατί καλά είναι τα ευχολόγια, αλλά η κεντρική διοίκηση οφείλει να δίνει το θεσμικό πλαίσιο, να περιορίζει την γραφειοκρατία και να γίνεται σύμμαχος της πραγματικότητας. Όχι υποστηρικτής των γραφειοκρατών που δεν υπηρετούν το σκοπό.
Το Κατράκειο δικαιούται να είναι αυτοτελές νομικό πρόσωπο. Λόγω της μοναδικότητάς του και των επιθυμιών της δωρήτριας.
Μην ξεχνούμε ότι σε περίπτωση διάλυσης του Νομικού Προσώπου οι κληρονόμοι έχουν δικαίωμα να αξιοποιήσουν κατά το δοκούν τα εκθέματα. Και συνάμα θεσμικό πλαίσιο που βοηθάει έμπρακτα ένα Νομικό Πρόσωπο με τέτοιο Καταστατικό και τέτοιο σκοπό.
Το οφείλουμε όλοι στο Αιτωλικό.
Το οφείλουμε όλοι στη Βάσω Κατράκη.
Το Κατράκειο εκπέμπει Δημοτικά, Περιφερειακά. Εκπέμπει πανελλήνια. Πανευρωπαικά!
Έχει εμβέλεια τεράστια που δεν πρέπει να αγνοηθεί!
Ο λόγος είναι στην Κυβέρνηση, στην Περιφέρεια και τη νέα Δημοτική Αρχή.
Δήμος Ι.Π. Μεσολογγίου
Η νέα δημοτική αρχή επιθυμεί και θα προβεί σε όλες τις απαιτούμενες και ενδεδειγμένες ενέργειες για την απρόσκοπτη και εύρυθμη λειτουργία του συνόλου των μουσείων στο Δήμο μας. Αποτελεί πανθομολογούμενη διαπίστωση άλλωστε ότι η μέχρι σήμερα εικόνα και εν γένει κατάσταση τους κάθε άλλο παρά περήφανους μας καθιστούν. Το μουσειακό μας απόθεμα διαθέτει την απαραίτητη δυναμική ώστε να αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης συμβάλλοντας αποφασιστικά στη αύξηση της επισκεψιμότητας σε όλες τις Δημοτικές μας Ενότητες. Συνάμα μας υπενθυμίζει το χρέος και την ευθύνη μας για τη διατήρηση και την περαιτέρω ανάδειξη της πολιτιστικής και πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Όσον αφορά το Μουσείο της Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό, σύμφωνα με τη νομοθεσία, ως αυτοτελές Νομικό Πρόσωπο καταργείται και η λειτουργία του καθώς και η συντήρηση του μεταφέρεται στο Δήμο μας. Οι λόγοι που πρέπει να εξαιρεθεί από την ως άνω εξέλιξη έχουν ήδη αναφερθεί στον αρμόδιο Υπουργό. Προς τούτο ασφαλώς και εμμένουμε στην σχετική απόφαση του Δημοτικού μας Συμβουλίου περί εξαίρεσης του Νομικού Προσώπου του μουσείου της Βάσως Κατράκη και εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση.
Γραφείο Τύπου Νεοεκλεγέντος Δημάρχου Ι.Π. Μεσολογγίου Σπύρου Διαμαντόπουλου
Έχει σημασία αν το “Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών-Μουσείο Βάσως Κατράκη” θα παραμείνει ξεχωριστή νομική οντότητα; Ναι, έχει μεγάλη σημασία.
Α. Στη λειτουργία των πολιτιστικών -και όχι μόνο- οργανισμών η οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια είναι το Α και το Ω της επιτυχίας τους. Βασικά συστατικά επιτυχίας: η χρηματοδότηση, το σχέδιο δράσης- επιβίωσης-συντήρησης, η διοίκηση και το προσωπικό. Η απελευθέρωση από μηχανισμούς με επιπλέον διαδικασίες έγκρισης, συνεδριάσεων, επιτροπών, έχει δείξει με βάση την συνήθη πρακτική ότι βοηθά έναν πολιτιστικό οργανισμό να εξελιχθεί ταχύτερα.
Β. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η αυτοτέλεια του Μουσείου, ως ξεχωριστό νομικό πρόσωπο, μπορεί να του δώσει ξεκάθαρα περισσότερες ευκαιρίες σε χρηματοδοτικά εργαλεία που η δημοτική μηχανή εξαιτίας των πολλαπλών αρμοδιοτήτων και ιεραρχήσεων δεν θα καταφέρει να του δώσει. Η πεποίθηση ότι θα μπορέσει να λειτουργήσει καλύτερα ως δημοτική υπηρεσία, αφαιρεί την δυνατότητα μιας αμεσότερης ξέχωρης εξέλιξης, σε μια εποχή που όλοι γνωρίζουμε ότι τα έσοδα των Δήμων είναι μειωμένα.
Γ. Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου από την φύση τους παρέχουν τα εχέγγυα της λειτουργίας με κανόνες δημοσίου δικαίου και με διοικητικό συμβούλιο που διαθέτει όλες εκείνες τις αρμοδιότητες για την διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας. Το γιατί δεν λειτούργησε στο παρελθόν και ποιοι ευθύνονται αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο της ιστορίας του.
Αξίζει να αναρωτηθεί κανείς αν το Μουσείο της Ακρόπολης λειτουργούσε ως δημοτική υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων και όχι ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, πώς θα ήταν τα πράγματα. Κάθε περιοχή έχει την δική της “Ακρόπολη” και για το Αιτωλικό είναι το Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών Μουσείο Βάσως Κατράκη.
Με την απόφαση της κατάργησης ξεριζώνεται ο σπόρος της δημιουργίας και η δυνατότητα ύπαρξης ενός αναπτυξιακού μοχλού που με τα κατάλληλα πρόσωπα στην διαχείριση του θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πολυδύναμο πολιτιστικό οργανισμό για ολόκληρη την Δυτική Ελλάδα.
Αυτό που χρειάζεται αυτή την στιγμή είναι μια γενναία χρηματοδότηση, ένας σύγχρονος σχεδιασμός, διοίκηση και προσωπικό.
Έτσι το “Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών Μουσείο Βάσως Κατράκη” θα δώσει θέσεις εργασίας σε επαγγελματίες πολιτισμού της περιοχής (φύλακες, ξεναγούς, πολιτιστικούς διαχειριστές) και μια συνεχή επισκεψιμότητα που θα μπορεί να συντηρήσει τόσο το ίδιο το Μουσείο, όσο και να συντελέσει στην ενίσχυση της οικονομίας του Αιτωλικού.
Το “Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών Μουσείο Βάσως Κατράκη” οφείλει να παραμείνει ξεχωριστή νομική οντότητα, ώστε να μπορέσει να επιτελέσει τον σκοπό για το οποίο δημιουργήθηκε: να παραμείνει το έργο της Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό!
Όλγα Δασκαλή
(νεοεκλεγείσα) Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου
Επικεφαλής συνδυασμού “Ισχυρός Δήμος, Δυνατές Κοινότητες, Ευημερία Πολιτών”
https://www.youtube.com/watch?v=YDJkYzsZy_Y
Συζητήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής η Επίκαιρη Ερώτηση του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας Μίλτου Ζαμπάρα προς την Υπουργό Εσωτερικών με θέμα «Πλήρης απαξίωση και εγκατάλειψη στο Μουσείο Β. Κατράκη στο Αιτωλικό Μεσολογγίου».
Στην πρωτολογία του ο βουλευτής επισήμανε την μεγάλη καλλιτεχνική, πολιτιστική και όχι μόνο άξια της χαράκτριας Β. Κατράκη και το τεράστιο έργο που έχει αφήσει ως παρακαταθήκη και το οποίο ήταν επιλογή της να εκτεθεί στον τόπο της το Αιτωλικό. Δυστυχώς από το 2006, που εγκαινιάστηκε το Μουσείο Β. Κατράκη, μέχρι και σήμερα δεν έχει λειτουργήσει κανονικά λόγω της απαξίωσης που έχει ειδικά τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν σοβαρά λειτουργικά προβλήματα, δεν λειτούργησε ποτέ ο κλιματισμός, οι αποθήκες με τα λευκώματα καταστράφηκαν, τα εργαστήρια χαρακτικής δεν λειτούργησαν και ένα σημαντικό έργο ψηφιοποίησης απεντάχθηκε χωρίς καμία δικαιολογία. Όλα αυτά δεν έχουν επιτρέψει την σωστή λειτουργία του πολύ σημαντικού Μουσείου.
Το αποκορύφωμα όλη αυτής της κατάστασης είναι η απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών με την οποία από ΝΠΔΔ μετατράπηκε σε απλή υπηρεσία του Δήμου. Η απάντηση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, με κυνικό τρόπο, ήταν ότι δεν σκοπεύει να αλλάξει την απόφαση της και το Μουσείο θα παραμείνει διεύθυνση εντός του Δήμου υποστηρίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα λυθούν τα προβλήματα του Μουσείου!
Στην συνέχεια ο Μ. Ζαμπάρας τόνισε: «Ένα μουσείο που θα μπορούσε εν δυνάμει να λειτουργήσει εξαιρετικά και να έχει παγκόσμια ακτινοβολία (είναι το μοναδικό στην Ευρώπη) το οδηγείτε με μαθηματική ακρίβεια στην απαξίωση και στο κλείσιμο. Ξέρετε κ. Υπουργέ ότι το καταστατικό του Μουσείου ορίζει ότι σε περίπτωση κατάργησης του ΝΠΔΔ το σύνολο των έργων της Β. Κατράκη επιστρέφονται στους δωρητές δηλαδή στην οικογένεια της; Με την απαξίωση που έχετε δημιουργήσει αφήνεται όλο το περιθώριο στους δωρητές να πάρουν τα έργα τους πίσω».
Η υπαγωγή στον Δήμο θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ΄όσα ήδη έχει, αφού το Μουσείο χρειάζεται στήριξη και διαχείριση από ανθρώπους σχετικούς με το αντικείμενο. Βέβαια, ο Υπουργός μας απάντησε ότι το Μουσείο θα λειτουργεί από μια επιτροπή που θα δημιουργήσει ο Δήμος!
Δυστυχώς η άρνηση της κυβέρνησης να το καταλάβει θα οδηγήσει στην πλήρη εγκατάλειψη του Μουσείου Β. Κατράκη.
Μίλτος Ζαμπάρας, Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας
ΠΡΟΣ: Υπουργείο Εσωτερικών
Υπόψιν: Αναπληρωτή Υπουργού κ. Θεόδωρου Λιβάνιου
Αξιότιμε Υπουργέ κ. Θεόδωρε Λιβάνιε,
Η διοίκηση του Εμποροβιομηχανικού Συλλόγου Μεσολογγίου ενώνει τη φωνή της με όλους τους πολιτειακούς και πολιτιστικούς φορείς της πόλης μας, καλώντας σας να πάρετε πίσω την πρόσφατη απόφασή σας σχετικά με το νομικό καθεστώς που διέπει το “Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών – Μουσείο Βάσως Κατράκη” στο Αιτωλικό του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου.
Η απόρριψη της εισηγητικής έκθεσης του Δημοτικού Συμβουλίου Μεσολογγίου να παραμείνει κατ’ εξαίρεση το Μουσείο ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το οδηγεί από την παρακμή στην πλήρη απαξίωση και το βέβαιο κλείσιμο με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης.
Το “Μουσείο Βάσως Κατράκη” αντιμετωπίζει ήδη σοβαρά προβλήματα λειτουργίας, λόγω και της υποχρηματοδότησής του από την Πολιτεία εδώ και χρόνια. Μπροστά στη ζοφερή αυτή κατάσταση, η κεντρική διοίκηση του κράτους, αντί να ενσκύψει στα προβλήματα και να συμβάλει στην επίλυσή τους, έρχεται τώρα να βάλει οριστική ταφόπλακα.
Το Μουσείο αποτελεί μία ανυπολόγιστης αξίας ιστορική – πολιτιστική κληρονομιά για τον τόπο μας. Η δημιουργία του αποτελούσε προσωπικό όραμα της ίδιας της Βάσως Κατράκη, η οποία θέλησε τα έργα της να εκθέτονται μόνιμα στη γενέτειρά της, το Αιτωλικό. Οποιαδήποτε ενέργεια που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην απομάκρυνση των περίπου 400 έργων από το φυσικό τους περιβάλλον, αποτελεί προσβολή για τη μνήμη της παγκοσμίου φήμης χαράκτριας και για όλους τους κατοίκους του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, απαιτούμε να ανακαλέσετε την απόφασή σας για τη μη διατήρηση του “Μουσείου Βάσως Κατράκη” ως Ν.Π.Δ.Δ., που θα έχει ως αναπόφευκτη κατάληξη το κλείσιμό του.
Εμποροβιομηχανικός σύλλογος Ι.Π. Μεσολογγίου
Λουκέτο στο Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών «Βάσω Κατράκη»!
Θα το αποδεχθούμε και αυτό;
ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Δημοσίως καταθέτω ΕΚΛΗΣΗ προς όλους τους πολιτικούς εκπροσώπους του Νομού, της αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού, τους ανθρώπους του πνεύματος και του πολιτισμού.
Στο αίσθημα ευθύνης που πρέπει να διακατέχει όλους μας, για την ανεκτίμητη πολιτιστική – ιστορική κληρονομιά που άφησε η Βάσω Κατράκη στην περιοχή μας και την οποία οφείλουμε να διαφυλάσσουμε και να αναδεικνύουμε ως «κόρη οφθαλμού».
Αν και το Δημοτικό Συμβούλιο Μεσολογγίου ομοφώνως και εντός των προθεσμιών του ΥΠΕΣ, ζήτησε την κατ’ εξαίρεση λειτουργία του «Κέντρου Χαρακτικών Τεχνών Βάσω Κατράκη» ως αυτόνομο Νομικό Πρόσωπο, όπως είχε συμβεί και το 2011 στην εφαρμογή του «Καλλικράτη», ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος με απόφαση του στις 29 Νοεμβρίου (Αρ. πρωτ. 103036), δεν έκανε δεκτό το αίτημα.
Αναγνώρισε ορθώς την κατ’ εξαίρεση λειτουργία 8 Νομικών Προσώπων πολιτιστικής – ιστορικής σημασίας – Βέροιας, Δράμας, Καλαβρύτων, Καστοριάς, Κύμης – Αλιβερίου, Λάρισας, Ρόδου – καθώς και 8 Κοινωφελών επιχειρήσεων ανά την Ελλάδα, αλλά ΟΧΙ ΤΟ «ΜΟΥΣΕΙΟ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ΒΑΣΩ ΚΑΤΡΑΚΗ» στο Αιτωλικό και στο Δήμο Μεσολογγίου.
Αντιλαμβάνεστε πως αν αυτή η απόφαση δεν τροποποιηθεί άμεσα, τότε μπαίνει οριστική ταφόπλακα στο Μουσείο και τα έργα της παγκοσμίου εμβέλειας χαράκτριας θα μεταφερθούν δικαίως από την οικογένεια Κατράκη σε άλλο χώρο εκτός της γενέτειρας της.
Κυρίες και Κύριοι εκπρόσωποι, ανεξαρτήτου κομματικής τοποθέτησης.
Όντως αυτά τα 12 χρόνια λειτουργίας του Μουσείου, δεν καταφέραμε ως Δήμος Μεσολογγίου να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Δεν φροντίσαμε η μοναδικότητα της οικουμενικής πολιτιστικής παρακαταθήκης της Βάσως Κατράκη να διαφυλαχθεί – αναδειχθεί. Δεν καταστήσαμε το Μουσείο παραγωγό πολιτισμού.
Όμως απάντηση στην ανεπάρκεια μας δεν είναι το κλείσιμο, αλλά η κοινή προσπάθεια αυτοδιοίκησης και πολιτείας για την ανόρθωση του.
Γι’ αυτό ΤΩΡΑ, με μια ΦΩΝΗ,
Να απαιτήσουμε να τροποποιηθεί η λανθασμένη απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών.
Είναι ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ!
Με εκτίμηση και θλίψη
Παναγιώτης Κατσούλης