Φωλιασμένη στην αγκαλιά του ορεινού όγκου των Αγράφων, η λίμνη αυτή σχηματίζεται από τα νερά τεσσάρων ποταμών και προσεγγίζεται εύκολα τόσο από το Καρπενήσι όσο και από το Αγρίνιο. Εμείς προτιμήσαμε τη δεύτερη διαδρομή, για να ανακαλύψουμε και άλλες, άγνωστες ομορφιές.
Είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδας και δημιουργήθηκε από τη συγκέντρωση των νερών του Αγραφιώτη, του Αχελώου, του Ταυρωπού και του Τρικεριώτη, έπειτα από την κατασκευή του Φράγματος Κρεμαστών το 1965. Η υδάτινη αγκαλιά της απλώνεται σε δύο νομούς: την Ευρυτανία και την Αιτωλοακαρνανία. Τους ενώνει η εντυπωσιακή γέφυρα της Επισκοπής. Σε άλλο σημείο θα συναντήσουμε και τη Γέφυρα της Τατάρνας, κοντά στην οποία βρίσκεται η φημισμένη Μονή Τατάρνας, που αξίζει σίγουρα να επισκεφθούμε.
Ξεκινώντας από τη μεριά της Αιτωλοακαρνανίας για να την προσεγγίσουμε, και πιο συγκεκριμένα από το Καστράκι (μετά το Αγρίνιο), ανηφορίζουμε για να φθάσουμε στον προορισμό μας.
Η μέρα ηλιόλουστη και οι εκπλήξεις δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνιση τους. Μια όμορφη, καταπράσινη λίμνη με γαλήνια νερά και κατάφυτες όχθες ξεπρόβαλε μπροστά μας. Η Λίμνη Καστρακίου, μια ακόμη τεχνητή λίμνη κοντά στα χωριά Καστράκι και Μπαμπαλιό της Αιτωλοακαρνανίας, η οποία σχηματίζεται πάνω στην κοίτη του ποταμού Αχελώου. Το φράγμα της λίμνης έχει ύψος 95 μέτρα και υπάρχει υδροηλεκτρικός σταθμός της ΔΕΗ. Η λίμνη αυτή σχηματίστηκε έπειτα από την κατασκευή ενός δεύτερου φράγματος στον ποταμό Αχελώο και έχει έκταση 28.000 στρέμματα, συγκρατώντας σημαντικό όγκο νερού.
Η ματιά μας σταματά σ’ ένα όμορφο εκκλησάκι που στεφανώνει την κορυφή ενός καταπράσινου λόφου και έχει απλόχερη θεά προς τη λίμνη και το αντικρινό χωριό, που καθρεφτίζεται στα νερά της.
Συνεχίζοντας για να φθάσουμε στη γέφυρα της Επισκοπής, στα δεξιά του δρόμου θα δούμε και ένα καλοφτιαγμένο πέτρινο γεφύρι να στεφανώνει τις όχθες ενός ποταμού.
Το τοπίο συνεχίζει πιο σκληρό όσο φεύγουμε από την Αιτωλοακαρνανία και μπαίνουμε στον ορεινό όγκο των Αγράφων.
Μια λίμνη με απλόχερη ομορφιά…
Η θέα της Λίμνης Κρεμαστών ή Λίμνη «Παύλου Μπακογιάννη» έρχεται αναπάντεχα και μας εντυπωσιάζει άλλοτε με την απεραντοσύνη της κι άλλοτε με το μακρόστενο σχήμα της, ενώ χαρακτηριστικά είναι και τα μικρά νησάκια που ξεπροβάλλουν δειλά από τα νερά της… Ενώνει τους Δήμους Καρπενησίου, Φραγκίστας, Απεραντίων και Ασπροποτάμου.
Η λίμνη αυτή δημιουργήθηκε, όπως είπαμε, έπειτα από την κατασκευή του Υδροηλεκτρικού Φράγματος των Κρεμαστών, που οικοδομήθηκε από τη ΔΕΗ για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το Φράγμα των Κρεμαστών θεωρείται ως το μεγαλύτερο γαιόφραγμα της Ευρώπης, όγκου 7.800.000 κ.μ. και ύψους 155 μ. (δηλαδή, 11 φορές μεγαλύτερη από τη Λίμνη Μαραθώνα).
Με την ανύψωση, όμως, του φράγματος αρκετά χωριά, γεφύρια κι εκκλησιές χάθηκαν στα νερά της, αλλάζοντας το τοπίο αλλά και το κλίμα της περιοχής. Ανάμεσα τους και ο βυζαντινός ναός της Επισκοπής (του 8ου αι.), αφιερωμένος στην Παναγία. Κάποιες σημαντικές εικόνες και αγιογραφίες που διασώθηκαν φυλάσσονται στο Εθνικό Μουσείο Αθηνών.
Στη Δυτική Φραγκίστα λειτουργεί πρότυπος εκθεσιακός χώρος-κέντρο εικονικής αναπαράστασης ιστορικών μνημείων (όπως τα πέτρινα γεφύρια που βυθίστηκαν στη λίμνη).
Το Γεφύρι του Μανώλη
Ακόμη ένα όμορφο πέτρινο γεφύρι, που ένωνε για πολλά χρόνια τις όχθες του Αγραφιώτη, χάθηκε στα βαθυγάλαζα νερά της. Είναι το Γεφύρι του Μανώλη, που, όταν η στάθμη των νερών χαμηλώνει, κάνει την εμφάνιση του και αφήνεται στο ζωογόνο φως του ήλιου… Οι ντόπιοι μάς διηγήθηκαν μια ιστορία που αφορά στην κατασκευή του… Λένε, λοιπόν, πως ένας άντρας που είχε χάνι στην περιοχή είδε ένα όνειρο πως έπρεπε να ενώσει τρία αδέλφια. Το μετέφρασε, λοιπόν, πως έπρεπε να ενώσει τα τρία ποτάμια της περιοχής: τον Αχελώο, τον Ταυρωπό και τον Αγραφιώτη. Πώς, όμως, θα τα κατάφερνε; Τι πιο απλό από ένα γεφύρι που θα περνάει πάνω από τον Αγραφιώτη και θα ενώνει την Ανατολική με τη Δυτική Ευρυτανία. Έτσι, λοιπόν, φτιάχτηκε το γεφύρι (το 1659) που πήρε το όνομα του πανδοχέα και αντέχει ως σήμερα.
Θα το βρούμε, αν από τη γέφυρα Κρυονερίου (κάτω από τον Κρέντη) στρίψουμε αριστερά προς τη θέση Φτερόλακκα.
Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΤΑΤΑΡΝΑΣ
Καλά είναι να γνωρίζουμε πως η γέφυρα αυτή έχε βραβευτεί σε διεθνείς διαγωνισμούς για τη στατική της σχεδίαση. Είναι έργο του καθηγητή Αρίσταρχου Οικονόμου του Πανεπιστημίου Πατρών (Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών) και έχει κατασκευαστεί με πρωτοποριακή τεχνική για την εποχή της, καθώς σχηματίζεται από ανεξάρτητα τμήματα σχήματος «Τ», που εξασφαλίζουν την αντισεισμική προστασία της γέφυρας.
ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΤΑΤΑΡΝΑΣ
Χτισμένη σε υψόμετρο 100 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, η Ιερά Μονή Τατάρνας είναι ένα από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της Ευρυτανίας. Η δημιουργία της φθάνει στον 12ο αιώνα, όμως, τότε βρισκόταν πιο πίσω, κοντά στην πλαγιά του Βουνού. Καταστράφηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αλλά ξαναδημιουργήθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα από τους μοναχούς Μεθόδιο και Δαβίδ. Αποτέλεσε ορμητήριο του αγώνα κατά των Τούρκων, γι’ αυτό και το 1823 το κατέστρεψαν ολοσχερώς. Ξαναχτίστηκε και καταστράφηκε στην πορεία του αρκετές φορές, όμως αναγεννήθηκε από τις στάχτες του για τέταρτη φορά. Εκεί φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ταταρνιώτισσας, ντυμένη με σμάλτο. Η Μονή Τατάρνας διαθέτει ένα από τα σημαντικότερα μουσεία με κειμήλια (το πια σημαντικό, η εικόνα «Άκρα Ταπείνωση» του 12ου -13ου αιώνα).